پودر زرشک می تواند بعنوان یک جزء ضروری در تغذیه روزانه ما قرار گیرد و در این مقاله تلاش کردیم تا ابهاماتو سوالات شما در مورد پودر زرشک، اهمیت مصرف و کاربردهای آن را مرتفع کنیم. اگر به دنبال پاسخ خواصی هستید به بخش مورد نظر مراجعه کنید، در عیر این صورت می توانید تمام مقاله را مطالعه نمایید
زرشک یکی از سوپر میوههای ناشناخته ایرانی است و انواع مختلفی دارد، اما زرشک بیدانه قرمز که به زرشک پلویی شهرت دارد، محصول اصلی باغی استان خراسان جنوبی و بخصوص شهرستان های قاین و زیرکوه است که تقریبا تمام آن در این مناطق تولید می شود.
بخش عمده زرشک تولید شده خشک می شود. این میوه بصورت حبه های کوچک و با مزه ترش و شیرین است که در آشپزی و طب سنتی ایرانی جایگاه ویژهای داشته اما تغییرات سبک زندگی ما و بازماندن زرشک، از این شتاب زدگی باعث شده تا دیگر مانند گذشته مورد استفاده قرار نگیرد و ما از مزایای فراوان آن محروم شده ایم.
اما پودر زرشک چیست و چگونه میتواند به ارتقای سلامت و زندگی روزمره ما کمک کند؟ در این مقاله، به بررسی کاربردهای متنوع پودر زرشک خواهیم پرداخت.
پودر زرشک چیست و چگونه تهیه می شود؟
پودر زرشک می تواند به شیوه های متعددی تهیه شود. ساده ترین شکل تهیه پودر زرشک با آسیاب کردن زرشک خشک سالم و مرغوب به دست می آید. اما ممکن است برای تولید پودر زرشک، آب زرشک تهیه شده از میوه تازه را با فرایندهایی مانند خشک کردن پاششی یا روش خشک کردن انجمادی خشک کرده و پودرآن را تهیه کرده باشند.
پودر زرشک تهیه شده به روش خشک کردن پاششی خالص نبوده و با مقداری ترکیبات نشاسته ای ترکیب می شود که این امر به حلالیت آن اثر گذار است و کمی طعم و مزه آن را تغییر می دهد.
روش خشک کردن انجمادی محصول خالصی به دست می دهد اما این محصول بسیار آسیب پذیر است و نمی توان آن را در فضای آزاد استفاده کرد، چراکه به سرعت رطوبت هوا را جذب کرده و کلوخه ای می شود.
ما در ایساپارس، خود این روش را برای تهیه پودر زرشک مورد آزمایش قرار دادیم، اما باتوجه به هزینه بسیار بالا و سرمایه گذاری سنگین مورد نیاز وهمچنین آسیب پذیری پودر مورد نظر، به نظر نمی رسد این فناوری، روش مناسبی برای توسعه کاربردی پودر زرشک در صنایع غذایی و مصارف خانگی باشد.
پودر زرشکی که در فروشگاه پرشینوش عرضه می شود از آسیاب کردن زرشکی که توسط دستگاه خشک کن اختصاصی این مجموعه خشک شده و بعد از بوجاری و تکمیل فرایندهای فراوری شسته می شود و مجددا برای آسیاب کردن خشک می گردد، تهیه می شود. این محصول از زرشک درجه ۱ و سالم تهیه شده و به همین دلیل قیمت آن از قیمت زرشک بالاتر است.
خواص تغذیه ای پودر زرشک
پودر زرشک، سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مختلف است. این پودر یک منبع غنی ویتامین C و مقدار قابل توجهی آهن، پتاسیم و منگنز، منیزیم و دارای مقادیر مناسبی از فلز کمیاب روی است.
پودر زرشک همچنین یک منبع مناسب از ترکیبات فنلی و آنتیاکسیدانهای قرمز رنگ خانواده آنتوسیانین می باشد که رنگدانه های زرشک را تشکیل می دهند و مصرف آنها به محافظت از سلولهای بدن کمک میکند و از بروز و یا تشدید بسیاری بیماریهای مزمن جلوگیری مینماید.
در جدول زیر محتوای مواد معدنی چندین گونه زرشک را مشاهده می کنید.
فایده های پودر زرشک برای سلامتی
بهبود سیستم ایمنی
ویتامین C و سایر انواع آنتی اکسیدان های موجود درپودر زرشک نقش مهمی در تقویت ایمنی بدن دارد. این ویتامین به تولید سلولهای سفید خون کمک میکند و بدن را در برابر عفونتها مقاومتر میسازد. البته سایر ترکیبات موجود در زرشک نیز به شیوه های متعدد ایمنی بدن را ارتقا می دهند.
کاهش التهاب
آنتیاکسیدانهای موجود در پودر زرشک میتوانند به کاهش التهاب در بدن کمک کنند. این خواص ضد التهابی میتوانند در کاهش دردهای مزمن و بهبود شرایطی مانند آرتریت مفید باشند.
پشتیبانی از سیستم قلبیعروقی
زرشک به بهبود سلامت قلب کمک میکند. مواد معدنی همچون پتاسیم و کلسیم و منیزیم موجود در این پودر میتوانند به کاهش فشار خون، تنظیم سطح کلسترول و سلامت جریان گردش خون نقش ایفا کند.
کاربردهای پودر زرشک در آشپزی
اضافه کردن پودر زرشک به غذاها و نوشیدنیها
پودر زرشک میتواند به عنوان یک افزودنی کاربردی ، مغذی و خوشمزه به غذاها و نوشیدنیها اضافه شود. از آن میتوان در تهیه انواع سوپها، سالادها، و حتی نوشیدنیهای سالم استفاده کرد. یک روش موثر برای ایجاد عادت به مصرف زرشک استفاده از آن برای صرف نوشیدنی های روزانه مانند دمنوش و چای است.
با اضافه کردن پودر زرشک به چای مزه آن کمی تغییر کرده و ارزش افزوده ای از مصرف چای حاصل خواهد شد. در این مورد ما کار شما را راحت تر کرده ایم و شما می توانید دمنوش ترکیبی سیب و زرشک پرشینوش را از فروشگاه همین سایت تهیه کنید.
استفاده پودر زرشک در دسرها و شیرینیجات
علاوه بر غذاهای اصلی، پودر زرشک میتواند در دسرها و شیرینیجات نیز به کار رود. ترکیب این پودر با مواد دیگر میتواند طعمهای جدید و دلچسبی را ایجاد کند. بعنوان مثال می توان پودر زرشک را به ماست اضافه کرد یا برای تزیین انواع دسر ها مورد استفاده قرار داد.
بهبود طعم و خواص خوراکی ها و افزایش طول عمر آن ها با افزودن پودر زرشک
در تحقیقات مختلف، اثر کاربرد زرشک و عصاره زرشک در ارتقای خواص کیفی خوراکی ها مورد بررسی قرار گرفته است. بعنوان نمونه در یک تحقیق اثر افزودن پودر زرشک در تولید ذرت حجیم شده برای ارتقای خواص کیفی و سلامتی آن مورد بررسی قرار گرفته که پودر زرشک را یک ماده مناسب برای تبدیل این اسنک پرطرفدار به یک فراورده سودمند می داند. یا در تحقیق دیگری از عصاره زرشک بیدانه قرمز برای تهیه ماست همزده استفاده شد. در نمونه ای دیگر از آب زرشک برای تهیه شیر طعم دار استفاده شده است.
استفاده های دارویی پودر زرشک
درمان بیماریهای گوارشی
زرشک به عنوان یک درمان طبیعی برای مشکلات گوارشی مورد استفاده قرار میگیرد. مصرف پودر زرشک بعنوان یک مکمل سرشار از فیبر و پروبیوتیک ها میتواند به بهبود هضم و کاهش مشکلات گوارشی مانند یبوست کمک کند.
کاهش قند خون
تحقیقات نشان دادهاند که پودر زرشک میتواند به کاهش سطح قند خون کمک کند. این خاصیت میتواند برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید باشد. در تحقیقات متعدد هم کاربرد عصاره های آبی و الکلی زرشک در کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت مورد بررسی قرار گرفته و می توان خود میوه را نیز بصورت پودر مورد استفاده قرار داد.
تنظیم فشار خون
مواد معدنی موجود در پودر زرشک مانند پتاسیم، کلسیم و منیزیم به تنظیم فشار خون کمک میکنند. این ویژگی میتواند به پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی کمک کند. همچنین زرشک یک منبع مناسب از آهن است که می تواند در رفع کم خونی و بهبود فرایند خون سازی در بدن موثر باشد.
پیش گیری و درمان بیماری های کبدی
در میوه زرشک گروهی از ترکیبات آلکالوئیدی مانند بربرین و بربامین وجود دارد که می توانند در کاهش التهابات کبدی و درمان عوارض ناشی از آن نقش ایفا کنند.
در بیشتر پژوهش های علمی نقش بربرین موجود در زرشک بعنوان عامل موثر در کاهش عوارض کبدی مورد بررسی قرار گرفته است. میوه زرشک در مقایسه با ریشه و برگ زرشک مقدار کمتری بربرین دارد، اما همچنان می تواند در این مورد نقش ایفا کند.
عصاره آبی و الکلی زرشک نیز بعنوان یک دارو در پژوهش های متعدد برای درمان انواع عوارض کبدی مورد بررسی های مختلفی قرار گرفته است.
پودر زرشک در طب سنتی ایرانی
تاریخچه استفاده
زرشک در طب سنتی ایرانی از دیرباز به عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. در این منابع زرشک گیاهی با طبع سرد و خشک معرفی شده است. متاسفانه به دلیل تاکید زیادی که به اشتباه بر مصرف ترکیبات گرم از نظر طب سنتی در بین مصرف کنندگان رایج شده است، بسیاری از علاقمندان به مفاهیم طب سنتی گرایشی به مصرف این گیاه نشان نمی دهند.
برخلاف تصور عمومی، علایم بسیاری از مشکلات و بیماری های مزمن، همچون فشار خون و چربی خون که امروز دامن گیر جوامع ما است، می تواند با مصرف فراورده های زرشک تا حد مناسبی تقلیل یابد.
این میوه گیاه هزار درمان است چراکه تمام اجزای آن برای درمان انواع بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفته است. شکوفه زرشک، برگ های زرشک، ریشه و ساقه زرشک و میوه و جوشانده زرشک برای درمان انواع التهاب، از التهاب دهان و دندان تا التهاب سیستم های داخلی و گوارشی و در درمان انواع عفونت ها و درمان تب های ویروسی و عفونی مورد استفاده قرار می گرفته است.
روشهای مصرف
در طب سنتی، پودر زرشک به صورت خوراکی و حتی به صورت ضماد برای درمان زخمها و التهابات پوستی استفاده میشود.
کاربرد های پودر زرشک در زیبایی
ماسکهای صورت و پوست
پودر زرشک میتواند به عنوان یک جزء فعال در ماسکهای صورت و پوست استفاده شود. ماسکهای حاوی پودر زرشک به دلیل اینکه سرشار از ویتامین ث و ترکیبات آنتوسیانین است به روشن شدن پوست و کاهش لکههای تیره کمک میکنند.
تقویت مو
مصرف پودر زرشک و استفاده موضعی از آن میتواند به تقویت ریشه موها و کاهش ریزش مو کمک کند. در ترکیب زرشک دو عنصر روی و منیزیم وجود دارد که در درمان مشکلات ریزش مو و برای تقویت رویش مو و ناخن مورد تاکید جوامع پزشکی است.
پودر زرشک در مکمل های غذایی
مکملهای ورزشی
زرشک به دلیل خواص انرژیزایی و تقویتی خود، میتواند در مکملهای ورزشی مورد استفاده قرار گیرد. این مکملها به بهبود عملکرد ورزشی و افزایش استقامت کمک میکنند. این پدیده در تحقیقات دانشگاهی نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. می توانید نتایج مربوط به بررسی مصرف آب زرشک در مکمل یاری دختران ورزشکار را در اینجا بررسی کنید.
مکمل ویتامینه
پودر زرشک به عنوان یک منبع غنی از ویتامینها، میتواند در مکملهای ویتامینی برای تقویت عمومی بدن به کار رود. در مقاله ای با عنوان خصوصیات فیزیکی و شیمیایی زرشک بیدانه قرمز می تواند با جزئیات کامل از محتوای معدنی و ویتامینی زرشک مطلع شوید.
عوارض جانبی و احتیاط ها
مصرف در دوران بارداری و شیردهی
مصرف هر گونه از ترکیبات زرشک می تواند منجر به کاهش محسوس فشار خون شود و لذا در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط انجام شود. بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.
تداخل با داروها
پودر زرشک ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. افراد باید قبل از مصرف، با پزشک خود مشورت کنند. در منابع مواردی از تداخل دارویی مصرف زرشک گزارش نشده است، اما در صورتی که داروهای خاص مصرف می کنید و با مصرف پودر زرشک یا سایر فراورده های آن شاهد کاهش اثرات داروها هستید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
تهیه پودر زرشک در خانه
مراحل تهیه
تهیه پودر زرشک برای مصارف شخصی در خانه بسیار ساده است. ابتدا زرشکها را شسته و آنها را کامل خشک کنید. برای این کار می توانید آنها را داخل خشک کن قرار دهید. به دلیل اینکه میوه خشک زرشک حاوی حدود ۱۰ درصد قندهای طبیعی است آسیاب کردن آن می تواند کمی چالش برانگیز باشد. بنابراین هنگام آسیاب کردن مراقب باشید تا به آسیاب خانگی خود فشار اضافی وارد نکنید.
نکته مهم در آسیاب کردن زرشک این است که محیط آشپزخانه یا فضایی که در آن زرشک را آسیاب می کنید رطوبت نداشته باشد وگرنه پودر زرشک در آسیاب به هم خواهد چسبید و به اصطلاح کلوخه خواهد شد.
پودری را که تهیه کردید در ظروف دربسته نگه داری کنید و برای جلوگیری از جذب رطوبت بهتر است آن را داخل فریزر منزل نگهداری کنید.
نگهداری و انبارداری
برای حفظ خواص پودر زرشک، آن را در مکان خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. ترکیبات آنتوسیانین موجود در زرشک در حضور نور و اکسیژن تجزیه می شود و رنگ خود را از دست می دهد.
خرید و انتخاب پودر زرشک
نکاتی که در خرید باید توجه کنید
هنگام خرید پودر زرشک به تاریخ تولید و انقضا دقت کنید. پودر تازه و با کیفیت باید دارای رنگ قرمز روشن و بوی مطبوع باشد. البته رنگ زرشکی کمی تیره تر به معنی آسیاب کردن دانه های رسیده تر می باشد. همیشه رنگ روشن نشانه کیفیت نیست و رنگ صورتی و بسیار روشن می تواند ناشی از آسیاب کردن دانه های نارس و پوچ زرشک باشد.
اگر می توانید قبل از خرید پودر زرشک را مزه کنید تا از کیفیت آن مطمئن شوید و به یاد داشته باشید پودر زرشک نباید از خود زرشک ارزان تر باشد، چراکه فرایند آماده سازی پودر زرشک بسیار انرژی بر و هزینه بر می باشد. قیمت پایین می تواند نشانه استفاده از زرشک های بی کیفیت، نارس و غیر قابل فروش برای تهیه پودر زرشک باشد.
برند معتبر پودر زرشک
ممکن است کارگاه های متعدد اقدام به تهیه پودر زرشک نمایند، اما نکات مطرح شده بالا را در خرید پودر زرشک مد نظر قرار دهید. پودر زرشک هنگام حل شدن در آب، به آرامی رنگ و مزه خود را آزاد می کند، اگر پودر سریعا رنگ قرمز آزاد کرد ممکن است از رنگ های خوراکی یا غیر خوراکی برای رنگی کردن آن استفاده کرده باشند.
اگر می خواهید یک پودر مطمعن تهیه کنید می توانید پودر زرشک پرشینوش را تهیه کنید. ما زرشک را بعد از برداشت توسط دستگاه اختصاصی ساخت خودمان خشک می کنیم و بعد از بوجاری و فرآوری مجدد خشک می کنیم تا قابل آسیاب کردن شود.
پودر های زرشک پرشینوش هم در تهیه دمنوش های زرشک پرشینوش مورد استفاده قرار می گیرد و هم می تواند برای تمامی کاربردهایی که در این مقاله برای شما معرفی کردیم مورد استفاده قرار گیرد.
مقایسه پودر زرشک با سایر پودرهای گیاهی
مقایسه با پودرهای آنتیاکسیدانی دیگر
پودر زرشک در مقایسه با پودرهای دیگر مانند پودر زغالاخته یا آکای بری، دارای مقادیر بالاتری از ویتامین C و سرشار از آنتیاکسیدانهای قوی است. بعلاوه در پودر زرشک مقدار اندکی ترکیبات الکالوئیدی مانند بربرین و بربامین وجود دارد که می تواند اثرات سلامت افزایی بسیار منحصربفردی برای مصرف کننده ایجاد نماید.
بربامین و بربرین دو آنتی بیوتیک طبیعی با خواص ضد التهابی قوی است که در تحقیقات متعددی برای آن اثرات درمانی منحصر بفردی شناسایی شده است.
مزایای خاص پودر زرشک
یکی از مزایای خاص پودر زرشک طعم منحصر به فرد ترش و شیرین آن است که می تواند آن رابه یک گزینه مطلوب در تهیه غذاها و دسرهای کودکان تبدیل کند. ترکیبات مغذی فراوانی در زرشک قرار دارد که آن را به یک افزودنی ارزشمند در رژیم غذایی تبدیل میکند. کلسیم، پتاسیم و آهن موجود در زرشک در سنین رشد کودک می تواند به استحکام استخوان های کودکان کمک کند.
زرشک بیدانه قرمز یک میوه تماما ایرانی است و با مصرف آن به توسعه اقتصادی جامعه بزرگی از تولید کنندگان آن در استان خراسان جنوبی کمک می کنید. بیش از ۸۰ هزار خانواده در این استان بصورت مستقیم با کسب و کارهای زرشکی در ارتباط هستند.
مقایسه پودر زرشک با سایر پودرهای گیاهی
مقایسه با پودرهای آنتیاکسیدانی دیگر
پودر زرشک در مقایسه با پودرهای دیگر مانند پودر زغالاخته یا آکای بری، دارای مقادیر بالاتری از ویتامین C و سرشار از آنتیاکسیدانهای قوی است. بعلاوه در پودر زرشک مقدار اندکی ترکیبات الکالوئیدی مانند بربرین و بربامین وجود دارد که می تواند اثرات سلامت افزایی بسیار منحصربفردی برای مصرف کننده ایجاد نماید.
بربامین و بربرین دو آنتی بیوتیک طبیعی با خواص ضد التهابی قوی است که در تحقیقات متعددی برای آن اثرات درمانی منحصر بفردی شناسایی شده است.
مزایای خاص پودر زرشک
یکی از مزایای خاص پودر زرشک طعم منحصر به فرد ترش و شیرین آن است که می تواند آن رابه یک گزینه مطلوب در تهیه غذاها و دسرهای کودکان تبدیل کند. ترکیبات مغذی فراوانی در زرشک قرار دارد که آن را به یک افزودنی ارزشمند در رژیم غذایی تبدیل میکند. کلسیم، پتاسیم و آهن موجود در زرشک در سنین رشد کودک می تواند به استحکام استخوان های کودکان کمک کند.
زرشک بیدانه قرمز یک میوه تماما ایرانی است و با مصرف آن به توسعه اقتصادی جامعه بزرگی از تولید کنندگان آن در استان خراسان جنوبی کمک می کنید. بیش از ۸۰ هزار خانواده در این استان بصورت مستقیم با کسب و کارهای زرشکی در ارتباط هستند.
پودر زرشک در رژیم های غذایی مختلف
استفاده در رژیمهای کاهش وزن
پودر زرشک میتواند در رژیمهای کاهش وزن به کار رود. این پودر کالری کمی دارد و به کاهش اشتها کمک میکند و به دلیل مدر بودن می تواند در دفع سموم تجمع یافته در بدن نقش ایفا کند، پودر زرشک می تواند در کنترل چربی خون موثر باشد که یکی از مشکلات ناشی از افزایش وزن می باشد.این پودر در مقایسه با بسیاری از قرص ها و داروهای لاغری موجود در بازار هیچ نوع عوارض ناخواسته ایجاد نمی کند.
مناسب برای رژیمهای گیاهی و وگان
زرشک به عنوان یک ماده غذایی گیاهی و وگان، میتواند در رژیمهای گیاهخواری و وگان به کار رود و نیازهای تغذیهای را تامین کند. همچنین از آنجا که پودر زرشک منبع مناسبی از آهن است می تواند در رفع نیاز بدن به آهن موثر باشد.
نتیجه گیری
پودر زرشک یک ماده غذایی پر ارزش و مغذی است که میتواند در بهبود سلامت عمومی و کار بردهای مختلفی از جمله آشپزی، دارویی و زیبایی مورد استفاده قرار گیرد. با مصرف منظم و آگاهانه از این پودر، میتوان از فواید بینظیر آن بهرهمند شد.
پرسش های متداول (FAQ)
پودر زرشک چیست؟
پودر زرشک از میوههای خشک شده و آسیاب شده زرشک بیدانه قرمز تهیه میشود و به عنوان یک افزودنی مغذی و خوشمزه در غذاها و نوشیدنیها مورد استفاده قرار میگیرد.
چگونه میتوان پودر زرشک را مصرف کرد؟
پودر زرشک میتواند به صورت مستقیم به غذاها، نوشیدنیها و دسرها اضافه شود یا به عنوان مکمل غذایی مصرف گردد.
آیا پودر زرشک برای همه مناسب است؟
پودر زرشک برای اکثر افراد مفید است، اما در صورت داشتن شرایط خاص پزشکی یا مصرف داروهای خاص، بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.
چقدر پودر زرشک باید مصرف کنیم؟
مقدار مصرف پودر زرشک بستگی به نیازهای فردی دارد، اما معمولاً توصیه میشود که از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید. تدوام مصرف پودر زرشک می تواند اثرات مفید آن را تقویت کند، بنابریان روزانه و به میزان کمی از این پودر استفاده کنید تا جایگزین چندین مکمل دارویی شما باشد.
از کجا میتوان پودر زرشک با کیفیت خرید؟
پودر زرشک با کیفیت را میتوانید از فروشگاه پرشینوش تهیه کنید، اگر خودتان نیز قصد تهیه پودر زرشک دارید می توانید از راهنمایی هایی که در بخش تهیه خانگی پودر زرشک مطرح شد استفاده کنید. ما تلاش داریم تا با ترویج الگوهای متعدد مصرف زرشک در کنار ارتقای سلامت جامعه به توسعه اقتصادی جامعه تولید کنندگان زرشک نیز کمک کنیم. زرشک بیدانه قرمز یک محصول کاملا ایرانی است و ما باید آن را ابتدا به ایرانی ها و بعد به مردم دنیا معرفی کنیم.
در این مسیر پذیرای نظرات و راهنمایی های شما هستیم.
بدون دیدگاه